ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η εβδομάδα πριν από το 

Πάσχα (από την Κυριακή των Βαΐων το βράδυ μέχρι το

Μ. Σάββατο) και ονομάζεται «Μεγάλη», όχι γιατί έχει

 περισσότερες μέρες ή ώρες από τις άλλες εβδομάδες

 του έτους, αλλά γιατί όπως µας εξηγεί ο Αγ. Ιωάννης,

 ο Χρυσόστοµος, µεγάλα και κοσµοσωτήρια  γεγονότα

 συνέβησαν στη διάρκειά της. Κέντρο αυτών των 

γεγονότων είναι βεβαίως τα άγια και άχραντα Πάθη, η 

θεόσωµη Ταφή και η ένδοξη Ανάσταση του Κυρίου.

 Οι Ακολουθίες ,που τελούνται στις εκκλησιές μας, με τους ωραίους ύμνους και τα αναγνώσματα μας βοηθούν να ζήσουμε σαν να είμαστε εκεί, το Μυστικό Δείπνο, τη σύλληψη, τη δίκη, τη Σταύρωση του Χριστού, την ταφή Του και την ένδοξη Ανάστασή Του.

Τι τελείται τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας;

Οι τέσσερις πρώτες ημέρες μας προετοιμάζουν 

πνευματικά για το θείο δράμα και οι Ακολουθίες 

ονομάζονται «Ακολουθίες του Νυμφίου». 

Σύμφωνα με το τυπικό της Εκκλησίας μας το βράδυ

 της προηγούμενης μέρας θυμόμαστε και υμνούμε τα 

γεγονότα της επόμενης. Έτσι:

Μεγάλη Δευτέρα (Κυριακή Βαΐων βράδυ):

Την Μεγάλη Δευτέρα κυριαρχούν δύο γεγονότα:

α) Η ζωή του Ιωσήφ του 11ου γιού του Πατριάρχη

 Ιακώβ, του ονομαζόμενου Παγκάλου, δηλαδή του 

ωραίου στο σώμα και τη ψυχή. Ο Ιωσήφ θυμίζει με

 την περιπέτειά του (που πουλήθηκε σκλάβος στην 

Αίγυπτο από τα αδέλφια του, γιατί τον μισούσαν) τον 

ίδιο τον Χριστό και το πάθος Του.

β) Το περιστατικό της άκαρπης συκιάς που ξέρανε ο 

Χριστός (Ματθ. 21, 18-22):  Ο Χριστός πείνασε και

 βρήκε στο δρόμο του μια συκιά.

Επειδή δε βρήκε καρπούς, τη διέταξε να ξεραθεί,

 διδάσκοντάς μας ότι πρέπει να προσπαθούμε να 

έχουμε καλούς καρπούς, τις αρετές.

Μεγάλη Τρίτη (Μεγάλη Δευτέρα βράδυ):

Την Μεγάλη Τρίτη θυμόμαστε δύο παραβολές:

α) Των δέκα παρθένων (Ματθ. 25,1-13) που μας 

διδάσκει να είμαστε έτοιμοι και γεμάτοι από πίστη και 

φιλανθρωπία.

β) Των Ταλάντων (Ματθ. 25,14-30), που μας διδάσκει

 να είμαστε εργατικοί και πρέπει να καλλιεργούμε και 

να αυξήσουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα.

 Τα τροπάρια που ψέλνονται είναι το «Ιδού ο Νυμφίος…»  και το «Τον Νυμφώνα σου βλέπω…».

Μεγάλη Τετάρτη (Μεγάλη Τρίτη βράδυ):

Η Μεγάλη Τετάρτη είναι αφιερωμένη στην αμαρτωλή 

γυναίκα , που μετανιωμένη άλειψε τα πόδια του 

Κυρίου με μύρο και συγχωρήθηκε για τα αμαρτήματά 

της, γιατί έδειξε μεγάλη αγάπη και πίστη στον Κύριο. 

Ψάλλεται το περίφημο τροπάριο της Μοναχής 

Κασσιανής.

Η Κασσιανή ήταν μια πανέξυπνη και όμορφη κοπέλα 

που κάποτε ο αυτοκράτορας για να δει αν ήταν η 

κατάλληλη για σύζυγός του, της είπε:

-Από γυναίκα ήλθε στον κόσμο το μεγαλύτερο κακό.

 (εννοούσε την Εύα)

Και αυτή του απάντησε:

-Ναι, αλλά από γυναίκα ήλθε στον κόσμο το

 μεγαλύτερο «κ α λ ό» .

(εννοούσε την Παναγία μας, τη μητέρα του Χριστού)

Μεγάλη Πέμπτη (Μεγάλη Τετάρτη βράδυ):

Νωρίς το απόγευμα ψάλλεται η Ακολουθία του Ευχελαίου, όπου στο τέλος της ο ιερέας μας μυρώνει με το Άγιο Μύρο.

Την Μεγάλη Πέμπτη θυμόμαστε τέσσερα  γεγονότα :

α) Τον Ιερό Νιπτήρα, το πλύσιμο δηλαδή των ποδιών 

των μαθητών από τον Κύριο, δείχνοντας την αρετή 

της ταπείνωσης.

β) Τον Μυστικό Δείπνο, δηλαδή την παράδοση του 

Μυστηρίου της Θεία ς Ευχαριστίας-Θείας Κοινωνίας.

 Ο Χριστός αφού ευλόγησε το ψωμί και το κρασί 

 είπε:

«Λάβετε, φάγετε, τούτο εστί το σώμα μου.»

     «Πίετε εξ΄αυτού πάντες, τούτο εστί το αίμα μου.»

γ) Την Προσευχή του Κυρίου, στο Όρος των Ελαιών

και

δ) την Προδοσία του Ιούδα.

Μεγάλη Παρασκευή (Μεγάλη Πέμπτη βράδυ):

Την Μεγάλη Παρασκευή έχουμε την Κορύφωση του

 Θείου Δράματος. Τελείται η «Ακολουθία των Παθών» 

και θυμόμαστε τα φρικτά Πάθη του Κυρίου και τη 

Σταύρωσή του.

Διαβάζονται τα δώδεκα Ευαγγέλια...

Ανάμεσα στο 5ο και 6^ο Ευαγγέλιο ψάλλεται 

«Σήμερον κρεμάται επί ξύλου…» και αναπαριστάται η 

Σταύρωση.

Μεγάλο Σάββατο (Μεγάλη Παρασκευή πρωί και 

βράδυ):

Το Μεγάλο Σάββατο το πρωί γιορτάζουμε:

α) την Ταφή Του Κυρίου και

β) την Κάθοδο Του στον Άδη, όπου κήρυξε σε όλους 

τους νεκρούς. 

Έτσι Μεγάλη Παρασκευή το πρωί (ημερολογιακά),

 τελούνται οι εξής ακολουθίες:

 Ακολουθία των Μεγάλες Ωρών και στις 12.00 το 

μεσημέρι, της Αποκαθηλώσεως, 

δηλαδή την Ταφή Του Κυρίου από τον Ιωσήφ τον 

Αριμαθαίας και το Νικόδημο τον Φαρισαίο, μέλος του 

Μ. Συμβουλίου και κρυφό μαθητή του Κυρίου.

Την Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ 

(ημερολογιακά) ψάλλονται τα Εγκώμια (κάνε κλικ στη 

λέξη για να τα ακούσεις) 

και γίνεται η περιφορά του Επιταφίου!

Κυριακή του Πάσχα (Μ. Σάββατο πρωί και νύχτα από τις 12.00 π.μ):

Το Μεγάλο Σάββατο στις 12.00 βράδυ (δηλαδή

 ουσιαστικά  την Κυριακή), έχουμε την ένδοξη 

Ανάσταση του Κυρίου μας, την ήττα του θανάτου και 

της φθοράς, τη σωτηρία του ανθρώπου.

Κυριακή του Πάσχα στις 11.00 π.μ. ή το 

απόγευμα, τελείται ο «Εσπερινός της Αγάπης», όπου 

σε πολλές γλώσσες διαβάζεται το Ιερό Ευαγγέλιο και 

διατρανώνεται παγκοσμίως η νίκη του θανάτου και η 

εποχή της Καινούριας Διαθήκης, της χαράς και της 

Αναστάσιμης ελπίδας.

Κυριακή των Βαΐων

Την ημέρα αυτή γιορτάζουμε την πανηγυρική είσοδο του Κυρίου Ιησού Χριστού στην Ιερουσαλήμ. 

Τότε, ερχόμενος ο Ιησούς από τη Βηθανία στα Ιεροσόλυμα, έστειλε δύο από τους Μαθητές του και του έφεραν ένα γαϊδουράκι. Και κάθισε πάνω του για να μπει στην πόλη.

Ο δε λαός, ακούγοντας ότι ο Ιησούς έρχεται, πήραν αμέσως στα χέρια τους βάγια από φοίνικες και βγήκαν να τον υποδεχτούν. 

Και άλλοι μεν με τα ρούχα τους, άλλοι δε κόβοντας κλαδιά από τα δέντρα, έστρωναν το δρόμο απ’ όπου ο Ιησούς θα περνούσε. Και όλοι μαζί, ακόμα και τα μικρά παιδιά, φώναζαν: 

«Ωσαννά· ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ο βασιλεύς του Ισραήλ».

Ο Χριστός εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα «επί πώλον όνου». Πορεύεται και οι Ισραηλίτες τον υποδέχονται με τιμές ως Βασιλιά. 

Εκείνος δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία στις τιμές, δεν περιορίζεται στο πανηγύρι, στην πρόσκαιρη δόξα, αλλά προχωρεί στο σταυρό και την Ανάσταση.

Η είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα είναι τελικά η 

είσοδος του μαρτυρίου στην επίγεια ζωή του Κυρίου. 

Σε λίγες ημέρες θα μαρτυρήσει και θα θανατωθεί στο σταυρό, για να θανατώσει το θάνατο και να χαρίσει τη ζωή.

Έθιμα

Η Κυριακή των Βαΐων ή Βαϊοφόρος είναι αφιερωμένη στη θριαμβευτική είσοδο του Κυρίου στα Ιεροσόλυμα. Οι εκκλησιές για την εορτή στολίζονται με κλαδιά από βάγια, δάφνες, μυρτιές ή κλαδιά φοινικιάς.

Την Κυριακή των Βαΐων οι πιστοί εκκλησιάζονται το πρωί στην εκκλησιά και μετά την λειτουργία μοιράζονται από τον ιερέα βάγια και μικροί σταυροί φτιαγμένοι από φύλλα φοινικιάς.

                                       

Παλαιότερα οι πιστοί συνήθιζαν κατά την έξοδο τους από το ναό, να χτυπούν με τα βάγια χαϊδευτικά ο ένας τον άλλο, για το καλό.

Όταν επέστρεφαν στο σπίτι τοποθετούσαν τα βάγια στο εικονοστάσι κι όταν κάποιος πίστευαν πως ήταν ματιασμένος ή είχε βάρος, έκαιγαν βάγια και τον λιβάνιζαν για να γίνει καλά.

Στην Τήνο, τα παιδιά γύριζαν στους δρόμους κρατώντας μαζί με το στεφάνι τους την «αργινάρα», μια ξύλινη ή και σιδερένια ροκάνα που τη στριφογυρίζουν με δύναμη. Μέσα σε εκκωφαντικό θόρυβο κατέληγαν στη θάλασσα, όπου πετούσαν το στεφάνι στο νερό.

 Στη Λέσβο τα παιδιά, μετά την εκκλησία, στολίζουν ένα δεμάτι δάφνης με κόκκινο ή πράσινο πανάκι από καινούριο φουστάνι, κρεμούν κι ένα κουδούνι και πηγαίνοντας από σπίτι σε σπίτι δίνουν ένα κλαράκι δάφνης στη νοικοκυρά.

Το μεσημέρι της Κυριακής συνηθίζεται να τρώμε ψάρι γιατί:
«Βάγια, βάγια, τω Βαγιώ τρώνε ψάρ’ κι κολιό
Και τ’ν άλλη Κυριακή τρών το κόκκινο τ’ αυγό».

Πηγές:

http://www.saint.gr/47/saint.aspx

http://almyrosinfo.gr/

Λάζαρος, ο φίλος του Χριστού

 Στη Βηθανία ζούσε ο Λάζαρος, που ήταν φίλος του Χριστού.

Ο Κύριος επισκεπτόταν συχνά το σπίτι του Λαζάρου,όπου και έμενε για αρκετές μέρες.

Λίγες μέρες πριν από το πάθος του Κυρίου, 

ο Λάζαρος ασθένησε και οι αδελφές του -Μάρθα και Μαρία- ενημέρωσαν σχετικά τον Ιησού, που τότε ήταν στη Γαλιλαία, να τον επισκεφθεί. 

Ο Κύριος όμως επίτηδες καθυστέρησε μέχρι που πέθανε ο Λάζαρος, οπότε είπε στους μαθητές του: 

" Πάμε τώρα να τον ξυπνήσω".

 Όταν έφθασαν στη Βηθανία, ο Λάζαρος ήταν ήδη νεκρός για τέσσερις ημέρες . 

Ο Κύριος παρηγόρησε τις αδελφές του Λαζάρου και τις παρακάλεσε να Τον οδηγήσουν στο τάφο του αδελφού τους.

Το μνήμα του Λαζάρου

Εκεί ο Κύριος δάκρυσε και διέταξε να βγάλουν την ταφόπλακα. Τότε ύψωσε τα μάτια του στον ουρανό, ευχαρίστησε τον Θεό και Πατέρα και με μεγάλη φωνή είπε: "Λάζαρε, δεύρο έξω".  

Το θαύμα αυτό του Ιησού έγινε η αιτία να πιστέψουν πολλοί από τους Ιουδαίους. 

Η ανάσταση του Λαζάρου και η συγκέντρωση του πλήθους θορύβησε τους αρχιερείς και τους Φαρισαίους, οι οποίοι αποφάσισαν να σκοτώσουν τον Ιησού, αλλά και το Λάζαρο. 

Σύμφωνα με μια αρχαία παράδοση, ο Λάζαρος ήταν 30 ετών όταν ο Κύριος τον ανάστησε και μετά από το γεγονός της ανάστασης έζησε άλλα 30 χρόνια. 

Άλλη παράδοση επίσης αναφέρει ότι ο Λάζαρος μετά την ανάστασή του θέλοντας να αποφύγει το μίσος των αρχιερέων κατέφυγε στο Κίτιο της Κύπρου, όπου χειροτονήθηκε από τον Παύλο και το Βαρνάβα ως πρώτος επίσκοπος Κιτίου.

Πέθανε στην Κύπρο και τον έθαψαν. Στη σαρκοφάγο όπου τοποθετήθηκαν τα λείψανα του, ήταν γραμμένο στην εβραϊκή γλώσσα 

"Λάζαρος, ο τετραήμερος φίλος του Χριστού".

Το ιερὸ λείψανο πρέπει να μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη  μαζὶ με την παλαιὰ λάρνακα. 

Τούτο συμπεραίνεται απὸ το ότι η μαρμάρινη λάρνακα, που βρίσκεται σήμερα κάτω απὸ την Αγία Τράπεζα του ομώνυμου ναού στη Λάρνακα της Κύπρου, φέρει επιγραφή, σε μεγαλογράμματη γραφή: «ΦΙΛΙΟΥ»

(Φίλιος,αγαπητός φίλος)

Έθιμα

Την ημέρα αυτή, ο Xριστιανισμός γιορτάζει την Ανάσταση του φίλου του Χριστού, του «αγέλαστου» Λάζαρου, που ο Χριστός τον έφερε ξανά στη ζωή.

 Ωστόσο, σύμφωνα με την παράδοση ο τρόμος για όσα είδε στον άλλο κόσμο ο Λάζαρος, άφησαν τόσο βαθιά σημάδια στην ψυχή του που δεν ξαναγέλασε ποτέ πια από τότε που αναστήθηκε.

Τα παλιότερα χρόνια οι εκδηλώσεις εορτασμού ήταν πολλές, ωστόσο σήμερα έχουν διασωθεί ελάχιστα μόνο έθιμα που τηρούνται στην επαρχία.

Σύμφωνα με το έθιμο, την παραμονή της γιορτής, οι «Λαζαρίνες» ξεχύνονταν στα χωράφια έξω από τα χωριά και μάζευαν λουλούδια που με αυτά θα στόλιζαν το καλαθάκι τους και γύριζαν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας τα κάλαντα του Λαζάρου και εισέπρατταν μικρό φιλοδώρημα, χρήματα, αυγά, φρούτα ή άλλα φαγώσιμα.

«Πες μας Λάζαρε τι είδες εις τον Άδη που επήγες.

Είδα φόβους, είδα τρόμους, είδα βάσανα και πόνους,

δώστε μου λίγο νεράκι να ξεπλύνω το φαρμάκι,

της καρδούλας μου το λέω και μοιρολογώ και κλαίω.

Του χρόνου πάλι να 'ρθουμε, με υγεία να σας βρούμε,και ο νοικοκύρης του σπιτιού

χρόνια πολλά να ζήσει, να ζήσει χρόνια εκατό και να τα ξεπεράσει.»

 

Επίσης στις περισσότερες επαρχίες της Ελλάδας, οι γυναίκες ζύμωναν για την ψυχή του Λάζαρου ανήμερα το πρωί ειδικά κουλούρια, τους "λαζάρηδες", τα "λαζαρούδια" ή και "λαζαράκια" στα οποία έδιναν το σχήμα ανθρώπου τυλιγμένου σε σεντόνια, όπως ακριβώς παριστάνεται ο Λάζαρος στις εικόνες, ενώ όσα παιδιά είχε η οικογένεια τόσα λαζαράκια έπλαθαν και στη θέση των ματιών έβαζαν δυο γαρίφαλα.

"Αν Λάζαρο δεν πλάσεις, ψωμί δεν θα χορτάσεις"

Πηγές:

http://egpaid.blogspot.com/2009/04/blog-post_10.html

http://www.newsbomb.gr/koinwnia/story/302493/ethima-gia-to-savvato-toy-lazaroy-poy-ehoyn-pleon-xehastei#ixzz2y7k5k3aq

ΑΚΑΘΙΣΤΟΣ ΥΜΝΟΣ

Σήμερα το βράδυ στις εκκλησιές μας θα ψαλλεί ο Ακάθιστος Ύμνος. 

Όλοι μαζί θα υμνήσουμε την Θεοτόκο, την Μητέρα του Χριστού, την Αγιωτέρα όλων.

Ο λαμπρός ύμνος των Χαιρετισμών που ψάλλουμε 

προς τιμή Της θα μας θυμίσει όλες οι βασικές διδασκαλίες

 της Ορθοδοξίας για το Χριστό, την ενανθρώπισή Του, 

το ρόλο της Παναγίας για τη σωτηρία του ανθρώπου,

 την αγνότητα και την αγιότητά Της ,

 αλλά και για τον αγώνα του ανθρώπου για ένωση με το Θεό 

και τη βοήθεια που ζητάει από το Χριστό και την Παναγία γι’ 

αυτό τον αγώνα.

Ακάθιστος ύμνος ονομάζεται γενικά κάθε ορθόδοξος

 χριστιανικός ύμνος ο οποίος ψάλλεται από τους 

χριστιανούς πιστούς σε όρθια στάση.

Έχει επικρατήσει όμως να λέγεται έτσι ένας ύμνος  της

 Ορθόδοξης Εκκλησίας προς τιμήν της Υπεραγίας 

Θεοτόκου(Παναγίας), ο οποίος ψάλλεται στους ναούς 

τις πέντε πρώτες Παρασκευές της Μεγάλης 

Τεσσαρακοστής, τις πρώτες τέσσερις τμηματικά, και 

την πέμπτη ολόκληρος.

Είναι ένας ύμνος που αποτελείται από προοίμιο και 24 

οίκους (στροφές) σε ελληνική αλφαβητική 

ακροστιχίδα, από το Α ως το Ω (κάθε «οίκος» ξεκινά 

με το αντίστοιχο κατά σειρά ελληνικό γράμμα).

Ο Ακάθιστος ύμνος θεωρείται ως ένα αριστούργημα 

της βυζαντινής υμνογραφίας.

Είναι γραμμένος πάνω στους κανόνες της ομοτονίας, 

ισοσυλλαβίας και εν μέρει της ομοιοκαταληξίας.

Η γλώσσα του είναι σοβαρή και ποιητική και 

πλουτίζεται από κοσμητικά επίθετα και πολλά σχήματα

 λόγου (αντιθέσεις, μεταφορές, κλπ).

Το θέμα του είναι η εξύμνηση της ενανθρώπισης του 

Θεού μέσω της Θεοτόκου, πράγμα που γίνεται με 

πολλές εκφράσεις χαράς και αγαλλίασης, οι οποίες του

 προσδίδουν θριαμβευτικό τόνο.

Αν θέλεις μα μάθεις περισσότερε πληροφορίες για τον Ακάθιστο Ύμνο κάνε κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο.