Αύγουστε καλέ μου μήνα...

Αύγουστε, καλέ μου μήνα να 'σουν δυο φορές το χρόνο! εύχεται ο σοφός λαός και δεν έχει άδικο. Αύγουστος !! ο μήνας των διακοπών, της Παναγίας, των πανηγυριών, των σταφυλιών, των σύκων, του ολόγιομου φεγγαριού.

Ο Αύγουστος, κατά το παλαιό ρωμαϊκό ημερολόγιο, ήταν ο έκτος μήνας, γι' αυτό αρχικά στα Λατινικά ονομάζονταν Sextilis και είχε 31 ημέρες, Η λέξη παράγεται από τη λατινική «Augeo», που σημαίνει αυξάνω καθώς στη διάρκειά του αυξάνουν και ωριμάζουν οι καρποί.

Το 27 π.Χ. η ρωμαϊκή Σύγκλητος, για να τιμήσει τον Οκταβιανό που είχε απλώσει την αυτοκρατορία σε Ανατολή και Δύση, τον ονόμασε Αύγουστο. Έτσι Augustus άρχισε να σημαίνει ακόμα σεβαστός, σεπτός, ιερότατος. Το έτος 8 π.Χ. ο Αύγουστος Καίσαρας του έδωσε το όνομά του χωρίς την προσθήκη μίας ημέρας από τον Φεβρουάριο (όπως λανθασμένα αναγράφεται σε ορισμένες αναφορές). Λέγεται ότι ο Αύγουστος έβαλε τον μήνα σε αυτή την θέση, για να τιμήσει τον θάνατο της Κλεοπάτρας η οποία όπως λέγεται, έθεσε τέλος στη ζωή της στις 12 Αυγούστου του 30 π.Χ. αν και ο ακριβής λόγος του θανάτου της καλύπτεται από μυστήριο.

Στο αττικό ημερολόγιο ο Αύγουστος ήταν ο δεύτερος μήνας του έτους και ονομάζονταν Μεταγειτνιών διάρκειας 29 ημερών που αντιστοιχεί με το χρονικό διάστημα από 24 Ιουλίου έως τις 22 Αυγούστου. Στα τέλη του, μετά τις 15, γίνονταν οι μετακομίσεις απ’ τη μια γειτονιά του Άστεως στην άλλη. Τότε εορτάζονταν τα «Μεταγείτνια» (η εορτή των γειτόνων) ή «Μετοίκια», όπως στις μέρες μας.

Κατά το Βυζαντινό ημερολόγιο που ακολουθεί ακόμη και σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία, και το οποίο αρχίζει τον Σεπτέμβριο,ο Αύγουστος ήταν ο τελευταίος μήνας του χρόνου κι έτσι η 31 Αυγούστου γιορτάζονταν ως παραμονή της Πρωτοχρονιάς.

             

Οι λαϊκές ονομασίες του μήνα είναι Τραπεζοφόρος, Συκολόγος, Δριμάρης και Μερομηνάς. Οι δυο πρώτες αναφέρονται στην αφθονία των καρπών… « Αύγουστε τραπεζοφόρε, να 'σουν τρεις βολές το χρόνο».

Τον φώναζαν Δριμάρη, γιατί εμφανίζονται οι  Δρίμες  ή Αλουστίνες , οι νύμφες των νερών, όντα δαιμονικά που κάνουν κακό στα πανιά  και στα σώματα. Λένε πως εξαφανίζονταν στην γιορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στις 6 του μήνα, καθώς τις ξορκίζει ο παπάς με τον πρώτο αγιασμό . Αλίμονο σ΄ όσους προσπαθούσαν να  λούσουν τα μαλλιά τους  ή να πλύνουν τα ρούχα τους, όλες τις μέρες που τριγύριζαν στη γη οι Αλουστίνες. Τα μαλλιά θα έπεφταν  και τα ρούχα θα έλιωναν ή θα τα «έτρωγε » ο σκώρος. Αν παρόλα αυτά ήταν απαραίτητη η πλύση τους, έριχναν μέσα στο νερό ένα πέταλο, γιατί το σίδερο πάντα είναι γιατρικό και τα δαιμόνια έφευγαν.  Αν πάλι άφηναν τα παιδιά να τριγυρνούν τα μεσημέρια τότε οι Δρίμες που θα τα συναντούσαν  θα τα έπαιρναν μαζί τους.

Η δεύτερη ονομασία ήταν Μερομηνάς, γιατί την πρώτη του μέρα άρχιζαν τα «μερομήνια» . Οι βοσκοί «διάβαζαν» τον καιρό τις 12 πρώτες μέρες  ή τις 6 χωρίζοντας της στα δύο που αντιστοιχούσαν με τους δώδεκα μήνες του χρόνου . Ό,τι καιρό είχε εκείνες τις μέρες το ίδιο θα είχε και καθ΄ όλη την διάρκεια του ο κάθε μήνας.

                                       
                                            

Και λίγη μουσική...

Παροιμίες για τον Αύγουστο

Κάθε πράμα στον καιρό του κι ο κολιός τον Αύγουστο.

Μακάρι σαν τον Αύγουστο να 'ταν οι μήνες όλοι.

Τ' Αυγούστου και του Γεναριού τα δυο χρυσά φεγγάρια.

Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ' Αυγούστου το φεγγάρι.

Ζήσε , Μάη μου, να φας τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλι.

Αύγουστος άβρεχτος, μούστος άμετρος.

Τον Αύγουστο τον χαίρεται οπόχει να τρυγήσει.

Ο Αύγουστος πουλά κρασί κι ο Μάης πουλά σιτάρι.

Θεός να φυλάει τα λιόδεντρα απ' το νερό του Αυγούστου.

Από Μαρτιού πουκάμισο κι απ' Αύγουστο σεντόνια

Από Αύγουστο χειμώνα κι από Μάρτη καλοκαίρι.

Δεκαπέντησεν ο Αύγουστος, πυρώσου και μην εντρέπεσαι.

Επλάκωσεν ο Αύγουστος, η άκρια του χειμώνα.

Ήρθε ο Αύγουστος, πάρε την κάπα σου.

Ούτε ο Αύγουστος χειμώνας, ούτε ο Μάρτης καλοκαίρι.

Τ' Αυγούστου οι δρύμες στα πανιά και του Μαρτιού στα ξύλα.

 

  

Δυο είναι και οι μεγάλες γιορτές τούτου του μήνα.  Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος στις 6 Αυγούστου και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στις 15 . Ανήμερα του Σωτήρος οι πιστοί φέρνουν στην εκκλησία τα πρώτα σταφύλια της χρονιάς, ώστε με την ευλογία του Χριστού να πάει καλά ο τρύγος.

                          

«Μετεμορφώθης ἐν τῷ ὄρει Χριστὲ ὁ Θεός, δείξας τοῖς Μαθηταῖς σου τὴν δόξαν σου, καθὼς ἠδυναντο. Λάμψον καὶ ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τὸ φῶς σου τὸ ἀΐδιον, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, φωτοδότα δόξα σοι».

Η Κοίμηση της Θεοτόκου αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της χριστιανοσύνης , ενώ η προετοιμασία των πιστών, που  αρχίζει από την 1η Αυγούστου με τη νηστεία, διαρκεί 15 ολόκληρες ημέρες, μέχρι τον ευλογημένο Δεκαπενταύγουστο. Η μνήμη Της γιορτάζεται από τη μία άκρη ως την άλλη της πατρίδας μας με ιδιαίτερη λαμπρότητα και ευλάβεια.

Χιλιάδες πιστών με την ψυχή γεμάτη ελπίδα και κατάνυξη, προστρέχουν στα αμέτρητα προσκυνήματα, όπου λιτανεύονται οι θαυματουργές εικόνες της Παναγίας για να μαρτυρήσουν τη πίστη τους στο πρόσωπό της και να την ικετέψουν να μεσολαβήσει στον Υιό της για τη σωτηρία της ψυχής τους, αφού, σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση, η Παναγία λίγο πριν τη μετάστασή της στους Ουρανούς υποσχέθηκε ότι δεν θα σταματήσει να φροντίζει για όλο τον κόσμο και θα γίνει η «μεσίτρια» στον Υιό της για τη σωτηρία της ανθρωπότητας.

κι ο ένας γράφει «Θνητή γυναίκα του Θεού μητέρα» 
κι ο άλλος «τ’ ουρανού είσαι πλατυτέρα,
ως έμψυχος ναός και θρόνος του Θεού...» Αλ. Παπαδιαμάντης

                     

«Εν τη γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξας, εν τη κοιμήσει τον κόσμον ου κατέλιπες, Θεοτόκε. μετέστης προς την ζωήν, Μήτηρ υπάρχουσα της ζωής και ταις πρεσβείαις ταις σαις λυτρουμένη εκ θανάτου τας ψυχάς ημών».

Ας κλείσουμε το μικρό αυτό αφιέρωμα για τον Αύγουστο με ένα ποίημα

Αύγουστος 

Στην κληματαριά του Αυγούστου,

το σταφύλι κάθε γούστου.

                                                

Φώτα παίρνει ρώγα ρώγα

στου μεσημεριού τη φλόγα. 

                     

Άσπρα, μαύρα τα τσαμπιά

κρέμονται βαριά βαριά.

Για της Παναγιάς τη χάρη,

μύρτα, σκίνα και θυμάρι.

Σαν ο ήλιος χαμηλώνει

την εικόνα της χρυσώνει.

Κι η σελήνη που ανεβαίνει,

φωτοστέφανο θα γένει .

  Ρένα Καρθαίου

Πηγή: el.wikipedia.org/wik